مقایسه زبان جاوا اسکریپت با دیگر زبان های برنامه نویسی

در دنیای برنامه نویسی، زبان های مختلفی وجود دارد. گاهی ممکن است دو زبان شباهت هایی به هم داشته باشند و یا اینکه دارای تفاوت هایی با یکدیگر باشند و بر همین اساس با یکدیگر رقابت کنند. برای تمام افرادی که می خواهند به دنیای برنامه نویسی وارد شوند سوال اساسی این است که بهترین زبان برنامه نویسی کدام زبان است؟ در برنامه نویسی هر زبان کاربردی متفاوتی دارد. در این مقاله بر آنیم تا زبان جاوا اسکریپت را با زبان های تایپ اسکریپت و پایتون مقایسه و بررسی نماییم. با ما همراه شوید.

جاوا اسکریپت چیست؟

اگر در مورد برنامه نویسی چیزی شنیده باشید حتما نام جاوا اسکریپت نیز به گوش تان خورده است. یکی از مهمترین زبان های برنامه نویسی دنیا، جاوا اسکریپت (JS) است. این زبان کاربردهای بسیاری دارد و در برنامه نویسی Server Side، برنامه های موبایل، اپلیکیشن های دسکتاپی و بازی یا گیم استفاده می شود. در واقع جاواسکریپت یک زبان سطح بالا و شی گرا است که هم در سمت سرور (Server Side) و هم سمت کاربر (Client Side) مورد استفاده قرار می گیرد. جاوا اسکریپت یکی از قدیمی ترین زبان های دنیا و سومین زبان پس از پایتون و جاواست. این زبان در سال ۱۹۹۵ توسط یک برنامه نویس امریکایی به نام اریک ساخته شد و پس از وی برنامه نویسان دیگری به توسعه آن پرداختند.

تایپ اسکریپت چیست؟

تایپ اسکریپت در سال ۲۰۱۲ توسط مایکروسافت توسعه داده شده است. در واقع تایپ اسکریپت از زیر شاخه های جاوا اسکریپت است. حقیقت این است که تایپ اسکریپت برای توسعه سمت سرور و سمت کاربر، مورد استفاده قرار می گیرد. تایپ اسکریپت به ایجاد کدهای ساده کمک می کند به همین دلیل زبان محبوبی است. این زبان کامپایلری و متن باز است بدین معنی که همه سورس کدها یک جا ترجمه یا کامپایل شده و بصورت کامل پردازش و سپس اجرا می شوند. فایل خروجی بصورت فایل کامپایل شده است یعنی مستقل از کدهای نوشته شده می باشد. به عبارت دیگر زبان های کامپایلری به سیستم عامل بستگی دارند و فقط بر روی یک سیستم عامل قابل استفاده هستند. می توان گفت تایپ اسکریپت نسخه پیشرفته ای از جاوا اسکریپت است که ویژگی های بیشتری دارد.

چرا با وجود جاوا اسکریپت، تایپ اسکریپت توسعه یافت؟

زمانی که جاوا اسکریپت توسعه یافت، سازندگان این زبان آن را به عنوان زبان برنامه نویسی کلاینت ساید (Client Side) معرفی کردند. به مرور توسعه دهندگان دریافتند که می شود از این زبان برای برنامه نویسی سمت سرور (Server Side) نیز استفاده نمود. به مرور و با توسعه بیشتر، جاوا اسکریپت سنگین و پیچیده شد تا اندازه ای که کم کم دیگر یک زبان برنامه نویسی شی گرا نبود. این امر سبب شد جاوا اسکریپت موفقیت خود را به عنوان یک فناوری در برنامه نویسی سمت سرور از دست بدهد. از این رو توسعه دهندگان این برنامه، تایپ اسکریپت را خلق نمودند.

تفاوت های تایپ اسکریپت و جاوا اسکریپت

ممکن است هنوز به خوبی تفاوت های این دو را با یکدیگر درک نکرده باشید. در ادامه تفاوت ها، مزایا و معایب هر زبان را به طور دقیق می خوانید.

- جاوا اسکریپت یک زبان برنامه نویسی مبتنی بر پروتوتایپ است در حالیکه تایپ اسکریپت یک زبان شی گراست.

- برخلاف جاوا اسکریپت، تایپ اسکریپت از اینترفیس ها (رابط ها) پشتیبانی می کند و معروف به تایپ استاتیک است. یعنی اگر از فریمورک ری اکت در پروژه خود استفاده کنید اما ب آن آشنا نیستید، می توانید از تایپ اسکریپت استفاده کنید.

- بررسی انواع داده ها در جاوا اسکریپت در زمان اجرا امکان پذیر است اما زمانی که از تایپ اسکریپت استفاده می شود، انواع داده ای در زمان کامپایل بررسی می شود.

- از تایپ اسکریپت در پروژه های بزرگ طراحی سایت(اگر بطور همزمان بر روی چند پروژه کار می شود) و از جاوا اسکریپت در پروژه های کوچک استفاده کنید.

مزایای استفاده از تایپ اسکریپت نسبت به جاوا اسکریپت

- زمانی که از تایپ اسکریپت استفاده می کنید این فرصت در اختیار شماست تا ساختار دقیق خطاها را بشناسید. این ویژگی در جاوا اسکریپت وجود ندارد.

- در واقع تایپ اسکریپت همان جاوا اسکریپت است که ویژگی های بیشتری مانند ES6 به آن اضافه شده است که ممکن است توسط مرورگر شما پشتیبانی نشود اما کامپایلر تایپ اسکریپت قادر است فایل های ts را به فایل های ES3، ES4 و ES5 کامپایل کند.

معایب استفاده از تایپ اسکریپت در مقایسه با جاوا اسکریپت

- کامپایل کردن کد در تایپ اسکریپت زمان بر است.

- جاوا اسکریپت به استفاده و کاربرد برای صفحات وب معروف شده است در حالیکه در محیط های غیر از مرورگر نیز کاربرد دارد.

- تصور برنامه نویسانی که از تایپ اسکریپت استفاده می کنند بر این است که کدنویسی با این زبان ۱۰۰ درصد درست و عاری از خطاست در حالیکه که چنین چیزی وجود ندارد.

مقاله مرتبط: فریم ورک لاراول چیست و چرا باید از Laravel استفاده کنیم ؟

جاوا یا پایتون | دلایل برتری پایتون به جاوا

برای انتخاب صحیح بین این 2 زیان، نگاهی به چگونگی نوشتن زبان های پایتون و جاوا می اندازیم و اینکه چگونه بر تجربه برنامه نویسی ما تأثیر می گذارد.

شی گرا بودن

پایتون و جاوا هر دو به عنوان زبان های برنامه نویسی "شی گرا" در نظر گرفته می شوند. این به این معنی است که آنها به توسعه دهندگان اجازه می دهند از طریق کلاس های متفاوت، داده ها را به صورت شیء ایجاد کنند. در حالی که این یک ایده پیچیده برای یک مبتدی است، اما به طور موثر طراحی کد های بسیار کارآمد و طراحی شده را در دسترس قرار می دهد.

اما اگر هنوز با این سوال روبرو هستید که چگونه داده ها می توانند "یک شی" باشند، به اولین مشکل در مورد برنامه نویسی شی گرا برخورده اید.

این بدان معناست که شما می توانید کدهای کاربردی یا اجباری ایجاد کنید که از بالا به پایین خوانده شوند و راحت تر می توانید آن ها را درک کنید. همچنین این موضوع باعث می شود Python برای توسعه دهندگانی که فقط می خواهند یک برنامه سریع در چند خط ایجاد کنند تا یک کار مفید را انجام دهد، بسیار سریع باشد. البته نوشتن کد کاربردی یا اجباری از نظر فنی در جاوا امکان پذیر است، اما پایتون این موضوع را بهتر انجام می دهد.

خوانایی و فضای سفید

عدم وجود الگوی اجباری، باعث می شود پایتون مبتدی پسندتر و انعطاف پذیرتر باشد، اما بسیاری از سینتکس ها نیز همین کار را می کنند.

به عنوان مثال، پایتون استفاده از فضای خالی در طراحی سایت را ترغیب می کند و در پایان هر عبارت به استفاده از سمی کالن ها نیاز ندارد. به طور معمول، پایتون در مقایسه با جاوا کد نویسی کمتری دارد؛ بنابراین با خطوط کمتر می توانید کارهای بیشتری انجام دهید.

نکته مهم سمی کالن است. در جاوا، شما می توانید یک برنامه زیبا بنویسید که میلیون ها خط طول دارد، اما اجرا نشود. زیرا فراموش کرده اید که یک سمی کالن وارد کنید. مهم نیست که چقدر با تجربه باشید، این موضوع همیشه اتفاق خواهد افتاد.

اگر چه ممکن است این موضوع دردسرساز به نظر برسد، اما محدودیت هایی از این قبیل شما را مجبور به نوشتن کدی منظم می کند و می تواند از سردرگمی جلوگیری نماید.

علاوه بر این، سایر زبان های برنامه نویسی نیز از نظر دستور زبان و ساختار به همین ترتیب سختگیرانه هستند. این بدان معناست که جاوا به طور کلی بهتر می تواند توسعه دهندگان را برای کار با زبان های دیگر مانند C# آماده کند.

در کل، یک صفحه از پایتون خیلی دلهره آور نیست و بیشتر شبیه زبان انگلیسی است. جاوا می تواند متراکم تر و پیچیده تر باشد، مخصوصاً اگر تازه آغاز به یادگیری برنامه نویسی کرده اید.

استاتیک در مقابل دینامیک

یک عامل کلیدی در رقابت بین پایتون و جاوا این است که جاوا به صورت ایستا (استاتیک) تایپ شده و پایتون به صورت پویا (دینامیک) تایپ می شود.

این بدان معنی است که وقتی متغیری را در جاوا تعریف می کنید، باید توصیف نمایید که این نوع متغیر چیست. این ممکن است یک "رشته" (یک کلمه یا جمله) یک عدد صحیح (یک عدد کامل) یا یک شناور باشد (یک عدد با رقم اعشار).

اما در پایتون، نیازی نیست که بلافاصله تصمیم بگیرید از چه نوع متغیری استفاده می کنید.

تالیفی بودن در برابر مفهومی بودن

پایتون یک زبان مفهومی است. یعنی شما باید یک مترجم بر روی دستگاه خود نصب کنید که کد پایتون را بخواند و درک کند. همچنین برای استفاده هر کس دیگری از کد شما، به همین ترتیب به یک مترجم نیاز خواهد بود. شما نمی توانید به راحتی یک فایل اجرایی بسازید و سپس آن را برای مشتری های خود ارسال کنید. این هم یک نقطه قوت و هم یک نقطه ضعف پایتون به شمار می رود.

همچنین این موضوع به معنای ایده آل بودن پایتون برای طراحی و ایجاد برنامه ای برای استفاده شخصی شماست. می توانید پایتون را به PATH اضافه کنید یا برنامه های پایتون را مستقیماً از CMD یا ترمینال ها بدون نیاز به گذراندن مراحل تدوین طولانی اجرا کنید.

زبان جاوا ابتدا تالیف می شود، اما دستگاه مورد نظر برای اجرای کد به JVM نیاز خواهد داشت.

به همین ترتیب، کد جاوا به طور معمول در دسترس تر است، اما ممکن است لازم باشد چند مرحله را طی کنید تا به روشی قابل استفاده برسید.

همچنین می توان به این درک رسید که کد جاوا پتانسیل اجرای بسیار سریع تر را دارد و به همین دلیل، این زبان برای انجام عملیات فشرده تر به گزینه ای بهتر تبدیل می شود.

کدام یک برای مبتدیان آسان تر است؟

اگر در توضیحات بالا به جواب این سوال نرسیده اید؛ بدانید که پایتون به طور کلی برای مبتدیان بسیار راحت تر است. زبان پایتون حتی برای کسی که نمی داند یک "کلاس" چیست منطقی است و دارای یک طرح ساده و تمیز است که فضای زیادی را به شما ارائه می دهد.

پایتون معمولاً به عنوان اولین زبان برنامه نویسی برای آموزش مفاهیم برنامه نویسی استفاده می شود و همچنین از بسیاری جهات، پایتون زبان اولیه جدید است. از نظر سادگی، پایتون در مقابل جاوا هیچ مشکلی ندارد.

البته محدودیت ها و پیچیدگی های جاوا فقط برای سردرگمی نیست. آن ها می توانند برای نظم دادن به شما در اوایل کار مفید باشند و همچنین یک برنامه نویس را برای بقیه کار خود آماده کنند.

در پایان، اگر واقعا به یادگیری برنامه نویسی علاقه مند هستید، پایتون بهترین زبان برای شروع است؛ اما این موضوع به هدف نهایی شما نیز بستگی دارد.

کاربرد جاوا و پایتون 

همانطور که گفته شد ماهیت ادراکی پایتون به این معنی است که به راحتی نمی توان از آن برای نوشتن برنامه های تجاری که به اشتراک می گذارید و می فروشید، استفاده کنید؛ زیرا کندتر از زبان های تدوین شده است و به راحتی نمی توان آن را به اشتراک گذاشت.

بنابراین، پایتون به طور کلی برای توسعه و طراحی اپلیکیشن موبایل و بازی ها، طراحی نرم افزار های دسکتاپ و غیره استفاده نمی شود.

با این حال، نقطه قوت پایتون در نوشتن کد های سریع است که عملکردهای مفیدی را انجام می دهند. این امر، زبان پایتون را به ابزاری محبوب در میان بسیاری از شرکت های امنیتی و شرکت های تجزیه و تحلیل داده و موارد مشابه تبدیل می کند.

استفاده معمول دیگر برای پایتون درطراحی سایت است. در اینجا، کد پایتون در واقع از روی سرور اجرا می شود. پس از آنجا که پایتون روی سرور نصب شده است، کاربر نیازی به نگرانی در مورد نصب یا عدم نصب آن بر روی دستگاه خود ندارد و فقط خروجی را می بیند.

بنابراین، پایتون بسیاری از بزرگترین برند های وب را ایجاد می کند. این موارد عبارتند از: اینستاگرام، گوگل، اسپاتیفای، نتفلیکس و بسیاری موارد دیگر.

در همین حال، جاوا برای توسعه تعدادی از نرم افزارهای دسکتاپ و موبایل استفاده می شود. جاوا تا مدتی زبان اصلی برای توسعه اندروید بود، تا اینکه گوگل اعلام کرد Kotlin بهترین گزینه برای پیشرفت است. با این حال، جاوا هنوز به طور رسمی پشتیبانی می شود و توسط تعداد زیادی از سازمان ها مورد استفاده قرار می گیرد.

به طور کلی، جاوا در میان سازمان های بزرگ محبوب است، زیرا از طریق تعداد زیادی از چارچوب ها و کتابخانه ها پشتیبانی می شود؛ بسیار سریع  و ایمن است و در سراسر سیستم عامل کار می کند. جاوا کمتر برای بازی ها استفاده می شود. ترکیبات دیگر مانند C# با Unity، و یا ترکیب C ++ با Unreal Engine در این زمینه قدرتمندتر و انعطاف پذیرتر هستند.

نکته پایانی

در دنیای برنامه نویسی، زبان های متفاوتی برای کدنویسی وجود دارد که گاها دارای شباهت ها و یا تفاوت هایی هستند و ما تلاش کرده ایم مقالات مفیدی را در مورد آن ها در رایا پارس ارائه دهیم. هر زبان کاربردهای خاصی دارد و نمی توان بهترین و بدترین زبان برنامه نویسی را معرفی کرد. جاوا اسکریپت یکی از زبان های برنامه نویسی پرکاربرد و محبوب است که تایپ اسکریپت برمبنای آن و البته با ویژگی های بیشتر توسعه یافته است. این دو زبان در کنار شباهت های بسیار، دارای تفاوت هایی نیز هستند که شاخص ترین آن این است که در تایپ اسکریپت تمام کدها یک جا کامپایل و سپس اجرا می شوند.

مقاله مرتبط: چگونه بهترین زبان برنامه نویسی برای طراحی سایت را انتخاب کنیم؟