فضای سفید در طراحی سایت چیست؟ 0 تا 100 فضای منفی + مزایای آن

فضای سفید در طراحی سایت، یکی مهم ترین مباحث مورد استفاده در طراحی وب سایت می باشد که با توجه به نبود آگاهی کافی، معمولا توسط صاحبان سایت و برخی طراحان مورد بی توجهی قرار می گیرد. به زبان ساده به فضاهای خالی و فاصله هایی که میان عناصر مختلف سایت وجود دارد، فضای سفید گفته می شود. در نظر گرفتن فضای سفید بین عناصر سایت نقش مهمی در بهبود تجربه کاربر دارد. به طوری که تعادل و سازماندهی بین فضاهای سایت را تامین می کند.

طراحان سایت معمولا از این نکته به خوبی بهره مند شده و در جهت بهبود کیفیت سایت از آن و نکات مهم طراحی فوتر و هدر استفاده می کنند. اما بیشتر دارندگان سایت تمایل دارند تمام فضاهای کوچک و بزرگ سایت را پر کرده و فضای سفید را نوعی هدر رفت به حساب که می آورند که کاملا اشتباه است. در این مطلب قصد داریم به شناخت فضای سفید در طراحی سایت، انواع و مزیت های کاربردی آن بپردازیم تا به خوبی متوجه اهمیت آن شده و استفاده از آن را در دستور کار قرار دهید. با ما همراه باشید.

فضای سفید در طراحی سایت چیست؟

علاوه بر انتخاب بهترین رنگ برای طراحی سایت، یکی از ارزشمند ترین و شیک ترین عناصری که می توانید در طراحی سایت از آن بهره مند شوید فضاهای سفید (Whitespace) یا فضای منفی (Negative Space) است. هر گونه فضای خالی و استفاده نشده که در میان بخش های مختلف سایت از جمله هدر، فوتر، متن، حاشیه صفحات و تصاویر وجود دارد، و استفاده صحیح از آن ها باعث زیبایی بیشتر سایت و بهبود تجربه کاربر خواهد شد. در زمان طراحی سایت لازم نیست از همه فضای موجود در صفحه استفاده کرد و اجباری در این زمینه نیست. چرا که کاربران در هنگام مواجهه با یک سایت شلوغ که عناصر مختلف نزدیک هم چیده شده و فاصله ای میان بخش های مختلف آن نیست، گیج و سردرگم شده و احتمالا صفحه سایت را بسته و سراغ سایت دیگری می روند. به همین دلیل از فضاهای سفید یا خالی بین عناصر استفاده می کنند تا تمایز و تفکیک درستی بین کلمات، خطوط، لوگوها و دیگر بخش های بصری ایجاد شود. این فضاهای سفید بر خلاف اسم آن، لازم نیست حتما سفید رنگ باشد. بلکه می تواند هر رنگ، الگو، بافت یا حتی تصویری در زمینه باشد که به شکل منسجم تری به چشم می آید. این تکنیک جهت خلق ظرافت و نظم بیشتر محتوا ها و قسمت های مختلف موجود در سایت توصیه می شود. علاوه بر مدیریت فضاهای اتلاف شده، کمک می کند تا تعادل بیشتری بین عناصر طراحی ایجاد شود.

انواع فضای سفید در طراحی سایت

فضای سفید در طراحی سایت به دو دسته کلی فضای سفید ماکرو macro و فضای سفید میکرو micro تقسیم می شود و هر کدام برای یک هدف خاصی در وب سایت به کار می روند. پیشنهاد می کنیم از هر دو مدل میکرو و ماکرو برای بهبود و ارتقا استاندارد سایت و تجربه کاربری، به طور همزمان بهره مند شوید و فاصله ای مناسب میان تمام اجزا ایجاد کنید.

فضای سفید ماکرو فضاهای بزرگ تری از طراحی سایت مثل تصاویر سایت، فضای اطراف لوگو در هدر، حاشیه صفحات، بخش های جداکننده محتوای سایت از سایدبار و دکمه call to action یا CTA را شامل می شود. ایجاد این فضا باعث سازماندهی بهتر محتواهای سایت و بهبود ساختار کلی صفحات وب سایت خواهد شد.

فضای سفید میکرو به فضای پیرامون عناصر کوچک تر یک سایت اشاره دارد که به طور مستقیم باعث بهبود خوانایی محتوا و عوامل نوشتاری خواهد شد. این فضاها بیشتر در میان کلمات، خطوط، حروف، پارگراف ها لینک های سایدبار به کار می روند.

نسبت استفاده از فضاهای سفید میکرو و ماکرو به عوامل زیر بستگی دارد:

1 سبک طراحی سایت

طراح سایت سبک طراحی را انتخاب کرده و انواع مختلف طراحی سایت، بر نسبت های استفاده از فضای سفید میکرو و ماکرو تاثیر دارد و در هر قالب با بقیه تفاوت هایی بابت نسبت استفاده از فضاهای سفید میکرو و ماکرو وجود دارد.

2 محتوا

راحتی و خوانایی متن برای کاربر بسیار مهم است. در صورت به کار بردن اطلاعات بیشتر و کم شدن فضای سفید ماکرو، باید در حجم فضای سفید میکرو (مثل فاصله خطوط و پاراگراف ها) جبران کرده و آن را افزایش دهیم. چرا که رعایت نکردن این نسبت حیاتی باعث در هم تنیدگی متون و اطلاعات شده و خوانایی را از با مشکل مواجه خواهد کرد. کاربر در صورتی که نتواند متن شما را به راحتی بخواند، صفحه شما را می بندد و دراز مدت باعث افزایش نرخ پرش (Bounce Rate) می شود.

3 رفتار کاربران

برای ایجاد تجربه کاربری بهتر می توانید رفتار کاربران خود را مورد بررسی و تحقیق قرار داده و بر اساس آن تعادل مناسب بین فضای سفید ماکرو و میکرو را تعیین کنید. زیرا قانونی کلی برای همه نوع مخاطب وجود ندارد و باید طراحی سایت خود را بر اساس نیاز خاص کاربر هدف خود انجام دهید.

4 برند

فضای سفید در بسیاری از سایت های حرفه ای و پیشرو در دنیای وب به کار رفته است. ظاهر مدرن و مینیمالی که استفاده صحیح از فضای سفید دارد، حس امنیت و کیفیت به کاربر منتقل کرده و باعث برجسته شدن برند می شود.

مزیت و اهمیت استفاده از فضای سفید در طراحی سایت

تا به اینجای کار به اهمیت استفاده از فضاهای سفید و خالی در نقاط مختلف سایت اشاراتی داشته ایم و گفتیم که چرا فضای سفید در طراحی سایت مهم است. استفاده از فضای خالی در طراحی سایت به صورت یک الزام شناخته می شود و طراحان آن را در دستور کار قرار می دهند و بهبود ساختار کلی سایت و سازماندهی عناصر مختلف موجود در یک صفحه را به همراه دارد. کاربر در زمان ورود به یک سایت و مواجهه با حجم زیادی از اطلاعات خود به گیج می شود. حال اگر این اطلاعات سازماندهی نشود و محتوا ناخوانا و بخش های مختلف به هم چسبیده و نامنظم باشند، بیش از پیش دچار سردرگمی شده و ممکن است سایت را ترک کند. زیرا مغز انسان قادر به تفکیک و پردازش این حجم در هم رفته از اطلاعات نخواهد بود. بنابراین وجود فضای سفید در سایت مزایای بسیاری دارد که در این بخش از مطلب به آن ها پرداخته ایم:

1 خوانایی محتوا

یکی از مهم ترین مزایای استفاده از فضای سفید بهبود خوانایی متن صفحات است. خوانایی محتوا در شکل گیری احساس اولیه بازدیدکننده نقش تاثیرگزاری دارد. در یک نگاه اجمالی که کاربر به محتوا می اندازد خوانایی و قالب قرار گیری متن را بررسی می کند و تصمیم می گیرد که محتوای سایت ما را بخواند یا خیر. اگر فضای سفید مناسب و اصولی بین پاراگراف ها و عناصر تصویری یک صفحه وجود داشته باشد کاربر این محتوا را خسته کننده ندانسته و ترغیب می شود در سایت بماند. زیرا این فضاها نوعی مکث و استراحت برای ذهن و چشم کاربر قائل می شوند.

2 تمرکز بر بخش های مهم

فضاهای سفید به علت کنتراست رنگی که ایجاد می کند، باعث برجسته شدن یک بخش مهم تر سایت می شود. با رعایت فاصله با دیگر عناصر و وجود فضای خالی پیرامون محتواهای خاص و بخش مهم سایت، باعث جلب توجه کاربر خواهد شد. فضای سفید خالی باعث ایجاد تمایز میان عناصر مهم تر و حیاتی سایت شده و به ناخودآگاه کاربر این مفهوم را منتقل می کند که از این بخش بازدید کرده و به آن توجه کند. یکی از مهم ترین بخش هایی که در استفاده از این ترفند برجسته می شود دکمه یا قسمت CTA سایت است

3 نرخ تبدیل

استفاده از فضای سفید در طراحی سایت می تواند به طور مستقیم باعث جلب رضایت کاربر و تبدیل آن به مشتری شود. به خصوص در سایت های فرشگاهی و شرکتی، که استفاده از فضای سفید یک برگ برنده بسیار مهم می باشد. می توانید وب سایت اپل را به عنوان نمونه بررسی کنید. وقتی مدل و سبک طراحی سایت به گونه ای باشد که از فضاهای سفید به نحو احسن استفاده کرده باشد مورد پسند کاربر واقع شده و پس از این کاربر علاقه مند می شود دیگر محصولات سایت را بررسی کرده که این موضوع طبق آمار ها بیش از 70 درصد نرخ تبدیل را بالا می برد. این خود یکی از اهداف مشترک تمام صفحات وب است و عدم توجه به آن ممکن است باعث کاهش بازدید مجدد از سایت و از بین رفتن فضای تعامل بین مشتری شود.

4 بهبود کاربری

یکی از مزایای دیگر استفاده از فضای سفید بهبود تجربه کاربر است که پیش از این هم درباره آن صحبت کردیم. این باعث می شود بازدید از سایت برای کاربران جدید هم آسان باشد. وقتی بخش های سایت به طور منظم و با فاصله از هم قرار گرفته باشند، کاربران بدون سردرگمی و به سهولت می توانند قسمت های مورد نظر خود را پیدا کرده و از آن ها استفاده کنند. البته ایجاد کاربری مثبت به عوامل دیگری هم بستگی دارد که تکنیک فضای سفید یکی از آن هاست. اما خب همین تکنیک به قدری تاثیرگذار هست که عدم استفاده از آن عمدتا برای کاربر جذاب نخواهد بود و ممکن است تجربه راحتی در استفاده از یک سایت نداشته باشد و ترغیب نشود که دوباره به آن سر بزند.

5 تعادل و توازن

ایجاد تعادل و فاصله ای مناسب و استاندارد میان عناصر یک محتوا مثل متن و تصویر، مزیتی فوق العاده در استفاده از فضای سفید است که باعث برقراری نوعی توازن در طراحی سایت شده است. فضای سفید به کاربران سایت کمک می کند تا محتوا و اطلاعات موجود در یک صفحه را به خوبی درک و پردازش کند. همچنین نوعی هارمونی خوشایند و نظم خاصی در میان اجزای یک صفحه ایجاد می شود که کاربر آن را در اولین نگاه درک کرده و می پسندد.

6 جذابیت بصری

وقتی گشتن در سایت ما ساده باشد باعث افزایش جذابیت بصری و جلوه های ظاهری می شود. هر چقدر عناصر یک سایت مثل متن ها، تصاویر، هدر و فوتر با نظم و فاصله استانداردی کنار هم قرار بگیرند، نمای کلی و ساختار زیباتری خواهد داشت. و باعث افزایش بازدید کاربر ارتقا رتبه سایت در گوگل می شود. وقتی زیبایی های بصری یک سایت مثل خطوط رسم شده، آیکون ها و تایپوگرافی برای کاربر جذاب و با فضای سفید تفکیک شده باشد، طبیعتا علاقه مند می شود از بخش های متنوع آن سایت بازدید کرده و زمان زیادی را در آن سپری کند.

سخن پایانی

متاسفانه استفاده از فضای سفید از چشم بسیاری مدیران سایت دور می ماند. اکثر طراحان اما تاکید ویژه ای روی آن دارند و با پیشرفت مینیمالیسم و رشد طرح های کلاسیک استفاده از آن ها بسیار مرسوم شده است. این فضاهای خالی به قسمت های سفید رنگ سایت اشاره ای ندارد و حتی می تواند رنگ های دیگری هم داشته باشد. استفاده از آن ها نه تنها باعث هدر رقت فضای قابل استفاده و مشاهده نمی شود، بلکه کمک می کند فضاهای خالی موجود در صفحه را مدیریت کرده و بین قسمت هایی مثل هدر، فوتر، سایدبار، متن محتوا و تصاویر موجود در صفحه، فاصله مناسبی ایجاد شود که خواناتر و در دسترس تر باشند. این فاصله مناسب بین اجزا و عناصر سایت مصداق بارز تعریف فضای سفید در طراحی سایت است. این تکنیک مدرن کمک می کند محتوای سایت را سازماندهی کرده، فضای زیباتری داشته و تجربه و تعامل بهتری برای کاربران و بازدیدکنندگان رقم بزنیم.